Kulturowe sprzecznosci kapitalizmu

Daniel Bell (1919-2011, pierwotnie Bolotsky, z rodziny polskich emigrantow zydowskich w USA) jest klasykiem socjokulturowej diagnozy wspolczesnosci. Jako jeden z pierwszych pol wieku temu dostrzegl "kontrkulture" i poczatki postmodernizmu/ponowoczesnosci. Nalezal do prorokow epoki poprzemyslowej i spoleczenstwa wiedzy. W 1967 roku przewidzial czasy internetu, gdy mowil o polaczeniu domowych i biurowych komputerow z centralnym zrodlem "uslug bibliotecznych i informacyjnych". "Kulturowe sprzecznosci kapitalizmu" (1976) stanowia dzis kanon mysli drugiej polowy XX wieku. Times Literary Supplement zaliczyl te publikacje do stu najbardziej wplywowych ksiazek powojennych. Bell wydobywa i uzasadnia bogatym opisem odnosnych zjawisk ze swojej epoki podstawowy konflikt wartosci spoleczenstwa postindustrialnego. Z jednej strony "purytanski" kapitalizm nakazuje "opoznienie gratyfikacji", odsuwanie spozycia owocow pracy na blizej nieokreslona pore, a z drugiej kreowane przez ten sam kapitalizm kulturowa postawa konsumpcjonizmu i ideologia osobistej wolnosci kaza jednostce juz teraz "uzywac zycia". Polityka musi godzic sprzecznosci miedzy ekonomia a kultura. Ideowo-polityczny wymiar rozwazan Bella okazuje sie dosc zlozony, poniewaz sam autor deklaruje sie jako socjalista w gospodarce, liberal w polityce i konserwatysta w kulturze. Mimo swego liberalizmu ubolewa nad regresem "transcendentnej etyki".