Oglupiajaca idea

Bronislaw Geremek, wschodni Europejczyk, domagal sie niegdys zjednoczenia europejskiej pamieci. My, wschodni Europejczycy, nosimy w sobie te wlasnie wrazliwosc. Autorzy tej ksiazki napisali ja w oparciu o konstatacje, ze podzial europejskiej pamieci jest niemozliwym do unikniecia skutkiem niewypracowania wspolnej pamieci. Kluczem do jej odnalezienia jest przyjecie pamieci komunizmu. Tak jak kluczem pierwszego zjednoczenia europejskiego bylo pokonanie faszyzmu i wynikajaca z tego wspolna pamiec, tak kluczem drugiego zjednoczenia europejskiego byl upadek komunizmu i wspolna pamiec, ktora powinna byla z tego wyniknac. Jednak komunizm nie zostal pokonany (poniewaz sam sie zalamal), a pamiec o nim nie stala sie wspolna i nadal buszuje jako upior Europy. Teksty zebrane w tej ksiazce zostaly napisane niezaleznie od siebie. Ich spontaniczna wspolnosc czyni z ich autorow prawdziwych wschodnich Europejczykow. Wspolnym problemem jest pamiec komunizmu na Wschodzie oraz odmowa jej przyjecia na Zachodzie. Wszystkie swiadcza solidarnie o przekonaniu, ze problem pamieci komunizmu jest najwazniejszy, gdy chodzi o zjednoczenie swiadomosci europejskiej.